De meeste mensen weten niet dat deze plek bestaat. Ik stuitte er toevallig op toen ik met de auto de grens van Spanje naar Portugal overstak. Juromenha is een ruïne, de ruïne van een versterkte stad. Een stad die een koninkrijk beschermde tegen indringers. Een stad die deel uitmaakte van een rijk dat zich over de hele wereld uitspreidde. En toch blijft er enkel een ruïne van over met een gedeeltelijk vervallen kasteel en een lege vervallen kerk, omgeven door vestingmuren en gelegen op een grotendeels onbekende en geïsoleerde plek, bovenop een heuvel met uitzicht op de rivier de Guadiana.
Keltische stammen en Romeinse heersers
Dit plekje werd eeuwenlang bewoond door mensen. Al voordat het een kleine Romeinse nederzetting was, woonden er Keltische stammen. Vermoedelijk omdat ze vanaf hier toegang hadden tot water uit de rivier. En de strategische ligging op een heuvel is altijd interessant als je je ooit moet verdedigen tegen aanvallende vijanden.
De verovering door de moslims
Net als veel andere Romeinse nederzettingen in Portugal en Spanje zou Juromenha later in Moorse handen vallen. Het enorme rijk van de moslims regeerde meer dan zevenhonderd jaar lang over grote delen van het Iberisch Schiereiland. Vanaf de tiende eeuw was Juromenha een verdedigingsfort onder het bewind van het kalifaat van Córdoba. Het doel was om de nabijgelegen stad Badajoz te beschermen tegen de christenen die in het noorden van het Iberisch Schiereiland woonden. De christenen zouden het gebied uiteindelijk in 1167 heroveren, om het vervolgens in 1191 weer te verliezen aan de Moren.
De opkomst en val van de Portugezen
In 1242 hebben de christenen, die we nu kennen als de Portugezen, Juromenha heroverd. Ze besloten vervolgens om er een nog groter verdedigingswerk neer te poten. Ze zouden het in de komende eeuwen gebruiken in de strijd tegen hun Spaanse buren. Juromenha viel twee keer kortstondig onder Spaanse controle; eerst van 1662 tot 1668; en daarna weer van 1801 tot 1808 tijdens de zogenaamde Sinaasappeloorlog. Na de Eerste Wereldoorlog waren deze forten echter niet meer zo efficiënt, omdat de wereld kennisgemaakt had met luchtbombardementen. Daarom werd het fort in 1920 verlaten en is het sindsdien een spookgebied van de Portugese geschiedenis.
Wandelen tussen krijgers
Wat vind ik het leuk als ik een van deze verlaten verborgen pareltjes vind! Het geeft mij het gevoel dat ik een privé-rondleiding krijg in een onontdekt museum, waar niets achter glas ligt en waar geen mensenmassa aanwezig is. Ik kan er ongestoord de vestingmuren verkennen en op en neer lopen op de stenen trappen van gevallen rijken uit een vergeten wereld.
Een site vergeten door de tijd
Maar plaatsen als Juromenha maken me in zekere zin ook droevig. De ruïnes zijn een symbool van een tijdperk dat niet alleen vergeten is, maar ook van een hele geschiedenis die verwaarloosd is en aan haar lot overgelaten wordt. Dit gevoel stak de kop op wanneer ik in de lege kerk ronddwaalde en de Moorse toren beklom, van waaruit ik, naast een gehesen Portugese vlag, over de rivier naar Spanje tuurde. We kunnen alleen maar hopen dat zulke zeldzame en verborgen overblijfselen uit het verleden niet volledig zullen verdwijnen.
Wil je hier een reis plannen? Praat met AI-reisassistent Maya.
De schrijver
Adam L. Maloney
Plan een reis met Maya - uw AI-reisassistent
