Bezeten door buffels: Kebo-keboan ceremonie in Banyuwangi, Oost-Java.

Indonesië draait op magie. In dit land is het niet ongebruikelijk dat de familieleden een zegening van de overleden voorouders (tijdelijk in de lichamen van de kuda lumpsdansers) als geschenk aan het pasgetrouwde kind aanbieden. De islamitische moraal wordt terzijde geschoven wanneer de geest van een legendarische prins onfeilbaar geluk belooft aan hen die met een totale vreemde op zijn heilige berg durven te slapen. Blijkbaar gebruikt zelfs de belangrijkste internationale luchthaven, Soekarno Hatta in Jakarta, officieus een weersjamaan, pawang hujan, om moessonregens van de baan te houden. Maar één ritueel is nog bizarder dan de meeste: de Kebo-keboanceremonie bij Banyuwangi in Oost-Java. Bezetenheid door geesten mag dan een vrij gewone zaak zijn hier, maar de betrokken geesten zijn in ieder geval meestal menselijk. Niet bij Kebo-keboan - hier raken een tiental dorpelingen bezeten door de zielen van oude buffels.

Het geschenk van Dewi Sri

Zoals de legende luidt, was de bevolking van Oost-Java ooit net de landbouw aan het ontdekken. Ze hadden planten nauwelijks onder de knie, maar er werd nog steeds op dieren gejaagd in plaats van gedomesticeerd. Zonder lastdieren werd voor elke taak te veel mankracht gebruikt en waren veel taken onmogelijk uit te voeren. In feite behoorde een efficiënte landbouw als zodanig tot die laatste. En op een dag verscheen Dewi Sri, de godin van de vruchtbaarheid, voor de wannabe-boeren, die een kleine kudde buffels aan het drijven waren. Dit werd het eerste vee dat door de dorpelingen werd gehouden. Tegenwoordig wordt de godin jaarlijks vereerd in de eerste twee weekenden na 1 Suro (de meest heilige datum in de Javaanse kalender), en de buffels, immateriële, goddelijke, komen mee om de lichamen van de mensen over te nemen.

De buffelmannen

Op dit moment vieren slechts twee dorpen Kebo-keboan: Aliyan en Alasmalang, beide in de buurt van Banyuwangi. Dit laatste heeft van de ceremonie een soort toeristische show gemaakt, zij het voor binnenlandse bezoekers - weinig buitenlanders hebben van dit festival gehoord. Het is iets spectaculairder, met zwarte make-up en neppe hoorns gedragen door de deelnemer, maar zichtbaar make-geloven, en er vindt geen echte geestenbezetenheid plaats. Het andere dorp, Aliyan, is waar het echt gebeurt. Vroeg in de ochtend raken een tiental dorpelingen bezeten door geesten van oude buffels. Kauwend hooi en bewegend als zware beesten, banen ze zich langzaam een weg naar het tijdelijke heiligdom van Dewi Sri, waarbij ze stoppen om zich in de modder te wentelen en elkaar te kopstoten. Dit consumeert het grootste deel van de ochtend, omdat de betoverde mannen geen enkel rijstveld langs de weg missen zonder een lange plons in de modder te nemen, en de pogingen van hun volgelingen om ze eruit te trekken zijn hulpeloos tegen de kracht van een buffel. Uiteindelijk bereikt de processie het heiligdom, en dan wordt de puja (een offerande) aan Dewi Sri door een priester geleid. Tot slot voeren enkele hertogen (sjamanen) een klein magisch ritueel uit om de buffelmannen uit te drijven, wat resulteert in een langdurige sessie van braken - waarbij het aantal magen plotseling wordt teruggebracht van vier naar één, en de recentelijk bezeten dorpsbewoners het opgegeten hooi niet meer binnen kunnen houden.

Praktische aspecten

Banyuwangi is goed verbonden met de bus en de trein naar andere bestemmingen in Java en daarbuiten. Een veerboottocht van een uur verbindt het met Bali. De stad is de basis voor de beklimming van Kawah Ijen, een caldera in Oost-Java die steeds meer bekendheid krijgt bij internationale reizigers, en is daarom zeer goed uitgerust met accommodatie en toeristische diensten. Verwacht echter niet veel hulp met Kebo-keboan - de meeste locals hebben misschien wel gehoord over dit festival, maar zullen de details niet kennen. Om de echte ceremonie en mannen die echt bezeten lijken door buffelgeesten te zien, slaan we het evenement in Alasmalang over en richten we ons op die in Aliyan. De rituelen vinden plaats in Aliyan in het eerste weekend na 1 Suro, en in Alasmalang in het tweede weekend, meestal in oktober. Je hebt je eigen wielen nodig om een van de dorpen op tijd te bereiken om de processie te zien, aangezien deze normaal gesproken rond 07:00 uur begint en tegen het middaguur eindigt. In feite, om te voorkomen dat een pre-dawn start, kunt u in Rogojampi, een kleine stad ongeveer een uur rijden van Banyuwangi en minder dan 10 km van Aliyan, die heeft een paar zeer eenvoudige pensions te verblijven.

Banyuwangi, East Java

Banyuwangi, Banyuwangi Sub-District, Banyuwangi Regency, East Java, Indonesia